TERTELE Panel – 2023 Berlin -Prof. Taner Akçam, Prof Bedriye Poyraz, Arastırmacı Yazar Turabi Saltık

Avrupa Dersim Dernekleri Federasyonu (FDG) 86. Yılında TERTELE (Dersim 1937/38) Anması, 06 Mayıs 2023

Gedenkkundgebung zum 84. Jahrestag der Hinrichtung

13.11.2021 Oranienplatz, Berlin | 14:00 – 16:00

Wir sind hier. Unsere Erinnerungen halten wir hier am Oranienplatz lebendig.
Gegen Rassismus und für Anerkennung und Aufarbeitung!

FDG (Avrupa Dersim Dernekleri Federasyonu) üyesi Berlin Dersim Kültür Derneğinin
Organize ettiği

„Kırmancki/Zazaca Dil Konferansı “

Yüzlerce kişinin katılımıyla başarıyla gerçekleşti.
Kırmancki/Zazaca Dil Konferansının açılışını, Organizasyon Komitesi adına FDG Disiplin Kurulu üyesi Kemal Karabulut Zaza’ca dilinde yaptı. Dilin karşı karşıya bulunduğu yok olma tehlikesine dikkat çeken Karabulut, böyle bir ortamda gerçekleşen Dil Konferansının tarihsel önemini vurguladı. Akabinde, konferansa konuşmacı olarak katılan Profesör Dr. Jost Gippert’i (Frankfurt Üniversitesi), Profesör Dr. Ludwig Paul’ü (Hamburg Üniversitesi) ve konferansın moderatörü olarak Dr. Hüseyin Çağlayan’ı podyuma davet etti.

Berlin Dersim Kültür Derneği Başkanı Kemal Yoldaş’ın misafirleri selamlama konuşmasında, Dersim Soykırımının 72.yilinda Elâzığ Buğday Meydanında FDG ve TUDEF’in Seyitlerimizin Mezarları nerede konulu Basın açıklamasına vurdu yaptı. Dr. Hüseyin Cağlayan tebliğini sunmak üzere sözü Frankfurt Üniversitesinde karşılaştırmalı Dil Bilimi Profesöru olan Jost Gippert’e bıraktı.

Pröfesör Dr. Gippert, diğer irani diller gibi köken olarak Eski-Hint-Germence’ye (Urindogermanisch) ve oradan da Eski-Hint-Iranice’ye (Urindoiranisch) dayannan diller grubundan olan Kirmancki/Zazaca’nın, Kuzey-Batı-İrani bir dil olarak tarihte Partça’ya yakın olduğunu vurguladı. Zazaca’nın Irani Diller Soy Ağacındaki tarihsel gelişimini şematik olarak da anlaşılır bir şekilde dinleyicilere aktaran Prof. Dr. Gippert konuşmasını şöyle devam ettirdi:
„Dilbilimi, bu Dile yakın olan dillerin, geçmiş çağlarda Partların çevresinde yerleşmiş olmaları gerektiğini tespit edebilir. Ve gerçekten Zazaca’ya en yakın diller günümüzde de Hazar Denizi yakınlarında bulunmaktadır. Bunlar Hazar Denizi diyalektleri olarak adlandırılan diyalektlerden bazılarıdır. “

Profesör Dr. Ludwig Paul (Hambur Üniversitesi Iranoloji Bölümü), „ Türkiye’de Konuşulan Irani Bir Dil Olarak Zazaki’nin Kültürel ve Dilbilimsel Tarihsel Gelişinin Temelleri “başlığı altında gerçekleştirdiği sunumunu şu iki alt başlık etrafında şekillendirdi:
1. Diyalekt (Lehçe) Bilimi: Zazaca’nın diğer İrani dillerle ilişkisi.
2. Zazaca’nın Dil bilimi dışında kalan kültürel temelleri.

Kırmancki/Zazaca’nın Türkçe ’den de, Kürtçe’ den de ayrı bir dil olduğunu ve günümüzde yok olma gibi ciddi bir tehlikeyle karşı karşıya olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Paul, bu tehlikeye karşı yapılabilecekleri şöyle sıraladı:

„ Dilinizi ve kültürünüzü korumalısınız; çocuklarınıza aktarmanın yollarını bulmalısınız. Bu dil kültürü kaydedilmeli ve koruma altına alınmalı. Dil biliminin, ya da dil bilimcilerinin dili konuşanların yardımına ihtiyaçları vardır. İçinde yaşadığınız Alman toplumunu kültürel zenginliğiniz hakkında bilgilendirmelisiniz. Almanya’daki imkanlardan faydalanmalısınız. Örneğin, dini bir cemaat (Religionsgemeinschaft) olarak tanınmanın yolları aranmalı. “

Konferanstaki bütün konuşmalar FDG Yönetim Kurulu Üyesi Filiz Aktaş ve Disiplin Kurulu Başkanı Tahsin Tekin tarafından simultan tercüme sistemi ile anında dinleyicilere aktarıldı. Katılımcılar içerik ve Organizasyon konusunda memnuniyetlerini dile getirdiler.

Haber: Kemal Karabulut
16.11.2009